اختلال رفتاری كودكان و نوجوانان

اختلالات رفتاری در كودكان و مخصوصاً نوجوانان اكثراً به صورت ناسازگاری و رفتارهای ناجور و غیراخلاقی یا ضد اجتماعی حتی جنایی ظاهر می شود. این دسته از افراد با افراد منحرف اجتماع همانند سازی دارند و از معیارهای گروههای منحرف تبعیت می كنند. مانند فرار نوجوانان از مدرسه و همكاری با قاچاقچیان ، جنایت، تخریب و فساد. این افراد خطرناكترین افراد اجتماع هستند و همواره حالت انتقام جویی عجیبی نسبت به افراد جامعه و حتی والدین خود دارند. اختلالات رفتاری از اوایل كودكی به صورتهای مختلف تظاهر می كند. این افراد به آنچه بد و زشت یا ممنوع است تمایلی افراطی و بیمارگونه دارند و به علت داشتن علاقه جنون آمیز از اذیت ، آتش سوزی، آزار و آسیب حیوانات و كودكان كم سال لذت می برند.
انواع اختلالات رفتاری كودكان و نوجوانان:
بی ثباتی و نا آرامی در كودكان یا اختلال كمبود توجه
عصبانیت و پرخاشگری
دروغ گویی
فرار
دزدی
خصوصیات رفتاری در اختلال بی ثباتی و نا آرامی:
۱ـ بی دقتی ۲ـ تحرك بیش از حد ۳ـ محدودیت میدان توجه ۴ـ اجبار درونی۵ـ خرابكاری و نافرمانی ناپایداری در این كودكان از ماههای اول زندگی به صورت حساسیت به نور، صدا، حرارت، گریه زیاد و خواب كم، فرار از آغوش مادر، جیغ زدن و لگد زدن ظاهر می گردد. این كودكان پرتحرك و در اعمال بی انضباط اند و كمتر كاری را به پایان می رسانند.
علتهای بی قراری عبارتند از:
۱ـ بیماریهای طولانی و صعب العلاج
۲ـ زایمان غیر طبیعی و دشوار
۳ـ نداشتن وضع روانی متعادل مادر در طول دوران بارداری
۴ـ محیط خانوادگی
۵ـ عدم توجه به شخصیت كودك و بی توجهی به خواسته های او
روش درمان:
روش درمانی این كودكان استفاده از دارو درمانی و روان درمانی است. با توجه به علائم بیماری و اثر آمفتامین ها و ریتالین در بهبود بیمار مؤثر می باشند. بی قراری و كمبود توجه این كودكان به علت اختلاف در عمل سیستم و تیكولر می باشد. اختلالات دقت و یادگیری اكثراً باقی می ماند و به عبارت دیگر داروها در ناتوانی یادگیری اثر چندانی ندارد.
۲ـ عصبانیت و پرخاشگری
خصوصیات رفتاری این گروه از اختلالات عبارت است از پرخاشگری شدید یا غیظ و خشم كه ممكن است به علت احساس بخش عمیق كودك بر اثر بی عدالتی یا تبعیض اولیا باشد ولی غالباً علت آن تادها و كشمكشهای درونی كودك در مقابل عوامل آزار دهند یا احساس عجز و ناتوانی است.
غیظ و خشم در كودك مانند فریاد كشیدن، گریه كردن، دشنام دادن، شكستن اشیاء و حتی كتك زدن والدین تظاهر می كند.
روش درمان:
بهترین طریقه مبارزه با علت ناكامی، برخورد منطقی و اطمینان بخشیدن به كودك است. در این بیماری اغلب،كودك و والدین وی توأم درمان شوند. روان درمانی انفرادی، گروهی و خانوادگی، انتقال كودك به منزل دیگر یا بیمارستان و درمانهای دارویی در صورتی كه بیماری ضایعات عضوی مطرح باشد.
۳ـ خصوصیات رفتاری در دروغگویی
دروغ گویی یعنی اینكه شخص به قصد گول زدن دیگران خلاف واقعه ای را بیان كند. در چهار تا پنج سالگی دروغ گویی جنبه تخیلی دارد و كودك به شح زندگی و تصورات خلاقه ولی خام و غیر دقیق كودكانه و خیالی خود می پردازد. دروغ گویی ممكن است به علت تقلید از والدین یا دیگران صورت گیرد. دروغگویی دفاعی به منظور رهایی از مجازات زمانی كه از كودك بیشتر از توانایی جسمی و روحی اش انتظار می رود ابراز می شود. دلایل دیگر دروغگویی ۱ـ بیان مطالب و قصه های ساختگی ۲ـ جلب محبت یا تحسین دیگران ۳ـ به خاطر نسبت دادن محاسن یا قدرت و شایستگی قابل تمجید به خود یا والدین
روش درمان:
برای درمان دروغ گویی باید هر چه زودتر به رفع علت آن اقدام نمود. برای اینكار یك دوره روان درمانی طولانی به منظور نوسازی شخصیت و رشد جنبه های عاطفی، اخلاقی و وجدانی ضروری است. والدین نباید درحضور كودك دروغ بگویند و در صورت اجبار باید سعی كنند كودك را به حقیقت امر آگاه سازند.
خصوصیات رفتاری فرار در كودكان و نوجوانان
فرار در كودكان و نوجوانان به ۲ طبقه تقسیم می شود. ۱ـ فرار از منزل ۲ـ فرار از مدرسه
۱ـ فرار از منزل:
فرار اغلب به علت ۱ـ ترس۲ـ خشم یا انتقام جویی در مقابل عوامل مخرب۳ـ تحقیر والدین
۲ـ فرار از مدرسه:
علل فرار از مدرسه عبارتند از: ۱ـ كودك مدرسه اش را دوست ندارد و درسها را كاملاً نمی فهمد.
3ـ ترس از تنبیه یاترس از استهزاء یا سرزنش در حضور دیگران.
4ـ بی توجهی والدین نسبت به كودك یا نوجوان به طوریكه مجبور می شود با لباسهای كهنه یا كفشهای پاره به مدرسه بروند.
فرار از مدرسه خواه یا ناخواه با دروغ گویی همراه خواهد بود.
روش درمان
ایجاد محیط امن خانوادگی، كاهش فشارهای روحی مؤثر می باشد و باید كاری كرد كه فعالیتهای مدرسه بیشتر از سرگرمی های خارج، توجه كودك را به خود جلب كند.
۵ ـ خصوصیات رفتاری دزدی در كودكان و نوجوانان:
علل دزدی شامل: ۱ـ شناساندن خود و ابراز شخصیت ۲ـ جلب محبت دوستان ۳ـ جنبه انتقام جویی و آزار می باشد. روان كاوان عقیده دارند كه كودك به منظور به دست آوردن ایمنی و قدرت بیشتر به دزدی متوسل می شود. پدران و مادران كه از اوضاع اقتصادی خود شكایت می كنند ناخودآگاه كودكان خود را به این امر تشویق می كنند.
روش درمان :
روان درمانی به مدت طولانی برای بازسازی و نوسازی شخصیت و شناخت انگیزه های درونی و رفع احتیاجات مادی، معنوی و عاطفی اساس درمان را تشكیل می دهد. شركت دادن دانش آموزان و یا مسئولیت دادن مثل شركت در دسته های نمایش، موزیك و فعالیتهای ورزشی اكثراً باعث از بین رفتن دزدی شده است.